Stream:

Sprawdzajcie też nasz ostatni, majowy mixtape, który otwiera właśnie kawałek Chisoma.

Side A
Dial Tone
Grandma And Them
Digital Age
Never Stoppin’
Not A Day Goes By

Side B
Well Okay
Steerange
Phantom Of The Opera
Rapper Thing
Devil’s Arms

"LeBron James bez mistrzowskiego pierścienia"? "Nowy Nas bez swojego Illmatica"? Jeśli chce się być stawianym w takim towarzystwie, nie wystarczy mieć talentu do wyrzucania słów na mikrofon, którego trudno Jermaine'owi odmówić. Osobiście wciąż uważam, że "Cole World" nie było materiałem na miarę tego czego od Cole'a można i powinno się oczekiwać. Jak jest z "Born Sinnerem"?

Drugi album jest muzycznie znacznie ciekawszy, spójniejszy i bogatszy niż "Cole World". Pierwsze słowa rapera jakie słyszymy na krążku to "it's way darker this time". Mroczniejszy? Nie wiem czy akurat to słowo pasuje najbardziej. Z pewnością jest tu dużo bardziej świadomie w doborze muzyki i wyborze ścieżki w jakiej autor chce kierować swoją karierę. Jednocześnie czuć w tym pewną kontynuację dotychczasowej drogi, tylko parę dużych kroków dalej. Cole nie lubi dusznych, przytłaczających podkładów, dźwiękowych ścian i gradobić, u niego muzyka zawsze jest akompaniamentem dla jego zwrotek. Nie znajdziecie tutaj ciężkich perkusji, przesadnie długich pogłosów werbla, klasycznych układów bębnów. Nic z tego. Muzycznie Cole ma dużo świetnych pomysłów i sprawił, że szesnaście numerów tworzy zwartą całość, w której każdy kolejny track jest logicznym uzupełnieniem układanki. Dużo tutaj absolutnego sztosu. Świetnym przykładem jest "She Knows" - wychodzi od grzechoczącego rytmu do mega intrygującego prostotą akordów sampla z "Bad Things" Cults, potem dochodzi również wokalna część próbki i nagle... BOOM. Tętniąca perkusja w połączeniu z doskonale dowodzacym muzykalności rapera "Oh I... Oh I... All Right". Podobnie w refrenie, z prostego "She knows, she knows, and I know she knows" robi coś kozackiego. Takich prostych, ale rewelacyjnie trafionych zagrywek jest dużo więcej.

Muzyczny przelot jest spory. Po "Mo Money", które miesza laidback ze świdrującym poczuciem jakiegoś niepokoju wjeżdża "Trouble", które na zwrotkach miesza mocne wtręty newschoolowego basu z cykającą subtelnie w tle perkusją, po czym nagle dostajemy hipnotyzujące smyczki i miażdżący chór. Następne "Runaway" to perfekcyjna kolekcja pojawiających się i znikających instrumentów, które dyskratnie dodają kompozycji magii i prosty jak konstrukcja cepa refren zaśpiewany z niesamowitą dozą zaraźliwych emocji. Nawet oparty o przekatowany na wszystkie opcje sampel ATCQ numer z Kendrickiem gryzie go w taki sposób, że wiadomo, że nikt by tego nie zrobił w ten sposób. Southowe "Ain't That Some Shit" Syience'a rozpierdalające energią podkręconego tempa dyktuje inny styl nawijki i na trackliście pojawia się przed słodziutkim flirtem z mainstreamowym R&B rodem z zeszłej dekady w "Crooked Smile" i absolutnie wybitnym jazzującym "Let Nas Down", które muzycznie stanowi jednoznaczny dowód geniuszu No I.D. Jest bogato, z wyczuciem, wszystko brzmi świetnie, a płyta stanowi piękną całość i wylewa się z głośników tak miło, że ma się ochotę na więcej.

Jak wspomniałem, J. Cole na pierwszy plan chce jednak wypchnąć swoje teksty, uważa siebie tak jak wielu uważa go za "lyricist" (wydaje mi się, że zastąpienie tego słowa polskim "tekściarzem" to jednak duża niedokładność). I tutaj właśnie pojawia się największy problem. Cole płynie, bawi się akcentami, radzi sobie w kompletnie różnych konwencjach i pokazuje bardzo dużą różnorodność i elastyczność w kwestii flow. Mało natomiast pokazuje w warstwie tekstowej. Płyta w dużej mierze krąży wokół skołowanego ilością seksualnych znajomości i rzewnych psychofanów życia gwiazdy. Dotyka takich tematów jak homofobia, różnice między bogatymi i biednym (ze szczególnym uwzględnieniem różnicy między bogatymi i obrzydliwie bogatymi co pozwala Cole'owi na bycie przez chwilę smutnym marzycielem), wychowanie czy niepohamowana rozrzutność. Wszystko niestety po łebkach i bez ubrania tego w wersy, które wryły by się w pamięć i spowodowały ten przyjemny element zaskoczenia poziomem rozkminki albo kątem spojrzenia.

Weźmy np. ostatnie wersy na płycie "Listen here, I'll tell you my biggest fears/ You the only one who knows them, don't you ever go expose them/ This life is harder than you'll probably ever know/ Emotions I hardly ever show/ More for you than for me, don't you worry yourself, I gotta do this for me/ They tell me life is a test but where's a tutor for me/ Pops came late I'm already stuck in my ways/ Ducking calls from my mother for days/ Sometimes she hate the way she raised me but she love what she raised/ Can't wait to hand her these house keys with nothing to say". Wstęp zapowiada się jakby miały posypać się szokujące wyznania i powodujące ciarki historie, po czym następuje rozczarowanie i konsternacja. Fakt, że nie ma wersów "do cytowania" jeszcze o niczym nie świadczy, kiedy całe numery działają dla jakiegoś konkretnego celu. Tak nie jest. Dużo tutaj banału, zdecydowanie za dużo pierdolenia o pierdoleniu (dosłownie), gadania o swojej wielkości bez odpowiedniego potwierdzenia tego wielkimi numerami. "Let Nas Down" jest bardzo fajne, ale to tylko numer o reakcji idola, nie ma w nim nic co by było liryczną bombą. "Trouble" słucha się znakomicie, ale ostatni punch "12 years late when my song came on/ he asked mamy did you fuck J. Cole" jest trochę czerstwy choć mimo wszystko w tej Cole'owej nawijce brzmi ok. "Born Sinnerowi" brakuje treści, brakuje lirycznego błysku, czegoś wielkiego. Dlatego ani "Illmatica" ani "mistrzowskiego pierścienia" nie ma. Jest bardzo dobry i świetnie płynący z głośników materiał, który deklasuje debiut (choć są momenty jak np. zaśpiew "love is drug like a strongest stuff ever and fuck it I'm on one" brzmi jak nieprzyjemne echo) ale nadal nie przynosi oczekiwanej nowej jakości.

Bit oparty o niecodziennie ułożoną perkusję fajnie klei się z wokalami obu raperów. Do tego główny motyw, który bardzo zapada w pamięć. Mnie osobiście ten track podchodzi chyba bardziej niż większość ostatnich rzeczy od brodacza. Mniej randomowe, bardziej na poważnie, więcej w tym zaangażowania, mniej spontanu, a przede wszystkim brzmi lepiej. A "Diamond In The Ruff" właśnie trafia na półki sklepowe w sklepach w USA.

Ant, który pojechał w trasę Atmosphere nie był w stanie pracować z raperem przy nowej płycie, a współpraca z Jake Onem w tak szerokim zakresie była czymś zupełnie nowym. Trzyletnie milczenie sprawiło, że na nowej płycie Ali ma naprawdę sporo do powiedzenia i robi album, który jest czymś zupełnie odwrotnym niż "Us". Tamta płyta była troszkę gorszą wersją wcześniejszych płyt z Antem ze sporą ilością denerwujących momentów - "Mourning In America And Dreaming In Colour" jest zupełnie inne od wszystkiego co Ali nagrał dotąd.

Na nowej płycie autor takich krążków jak "Shadown On The Sun" czy "Champion's Sound" rozlicza się z okresem, który był dla jego życia w pewien sposób rewolucyjny. Ali wspomina o trudnym rozstaniu ze swoją żoną i o tym jak wylądował na ulicy. Z jednej strony w kozackim i rewelacyjnie rozkminionym numerze "Need A Knot" bardziej rozśmiesza. Opowiada o swoich zajęciach w dorywczej robocie przedstawiając je tak, że można to zrozumieć dopiero po ostatnim wersie każdej kolejnej zwrotki. Z drugiej strony materiał przez dużą część zupełnie poważnie mówi o problemach ludzi mieszkających w Ameryce. Nie są to zresztą problemy bardzo odległe od naszych. Otwierający materiał "Letter To My Countryman" w którym pojawia się Dr. Cornell Westkontrowersyjny filozof, wykładowca akademicki i aktywista, jest bardzo wyraźnym apelem do świadomości słuchających go rodaków i również tu można dostrzec wiele analogii do Polski. Kiedy opowiada o poszukiwaniach roboty i wczuwa się w pewną perspektywę człowieka w nienajlepszym momencie swojego życia w "Work Everyday" wjeżdżając "My god, there's got to me more to life than this/ There's got to be bigger reason that I exist/ Work to eat, to earn my keep/ To ensure somewhere to sleep and spend the weekend buying shit" ręce same składają się do braw. Ma się słuchając nowej płyty poczucie obcowania z normalnym koleżką, który ciężko pracuje na swoje życie, zna różne strony muzycznego biznesu, wzloty i upadki, ale wciąż ma w sobie mnóstwo siły by robić to dalej. Samobójcza śmierć przyjaciela Aliego, rapera z Minnessoty - Eyedea oraz śmierć ojca przedstawia w sposób pełen emocji, ale nie przesadzony. Mam wrażenie, że dawno nie słyszałem go w takiej dyspozycji.

Singlowe "Only Life I Know" szczególnie w połączeniu z mistrzowskim klipem robi niesamowite wrażenie. Numer wspina się na poziom najlepszych kawałków w dyskografii Aliego, a każdy, kto ją sprawdzał wie, że rewelacyjnych numerów tam nie brakuje. Inny singiel - "Mourning In America" mocno politycznie zaangażowany i nawinięty z niesamowicie ciętym stylem jakiego Aliemu czasami brakowało na "Us" doskonale równoważy klimat materiału i nadaje mu ostrego charakteru. Zresztą wydaje mi się, że sposób w jaki ten stary wyjadacz porusza się po bicie Jake'a, który łączy w sobie elementy chóru i fajnie wplecionej elektroniki po prostu nie może się nie podobać. Całość sprawia wrażenie broni dużego kalibru, która z głośniki oddaje strzały pełne treści. Chwilowe gadulstwa nie do końca związane z jakimkolwiek tematem zdarzają się niestety, podobnie jak spadki tempa czy trochę gorsze bity... "Say Amen" robi znakomite wrażenie - pierwsza długa zwrotka, krótka przerwa i drugie krótkie wejście, poskładane tak, że nic się dodać nie da. Szkoda, że oddzielone jest od reszty materiału "Won More Hit" i "Fajr", które przechodzą praktycznie niezauważone, a ten pierwszy jest wręcz irytujący. Do dobrego początku dorównuje mistrzowski, pianinkowy luz we flow w numerze "Namesake", który treścią jednak wcale taki wyluzowany nie jest, powiedziałbym raczej, że mocno skoncentrowany.

Jak spisuje się natomiast współpraca Aliego z Jake Onem? Pochodzący ze Seattle zawodnik już od wielu lat nie jest koleżką z undergroundu tylko w pełni świadomym, zdolnym i znakomicie wyposażonym w najlepszy sprzęt producentem. Jego bity brzmią w sposób absolutnie wyjątkowy i sposób w jaki wjeżdża werbel w "Only Life I Know" albo nietypowy dźwięk uderzanych o siebie pałeczek perkusji... Wszystko zrealizowane jest bardzo grubo, ale artystycznie są momenty, które przekonują znacznie mniej niż większość. Dla przykładu "My Beloved" to już dla mnie lekka przesada. Słuchając tego bitu poczułem się jakbym wrócił do momentu jak na rotację wchodziło "Through The Wire" Kanye Westa. Raperowi nie zawsze do twarzy z takimi pomysłami na bity jak "Stop The Press" czy "Won More Hit". Kiedy jednak słyszę takie perełki jak "Singing The Song", "Only Life I Know" czy "Need A Knot" to jestem przekonany, że warto ten album mieć na półce. Czwórka z plusem.