"ausser betrieb" stanowi duchową kontynuację hitu "Trener Szewczyk" z 2006 roku, jak sam Afrojax wspomina:

- Singiel mógłby mieć podtytuł "Eskapologia 2", bo traktuje w zasadzie o uciekaniu w sytuacjach stresogennych, z tym że w "Trenerze Szewczyku" 20 lat temu usprawiedliwiałem się i dorobiłem do tego całą ideologię, dziś już jestem jednym wielkim wycofaniem i stać mnie tylko na rozpaczliwą , choć zabawną deskrypcję. Proszę się na mnie nie gniewać, kiedy spierdalam, kiedy zaczyna mnie nie być. To jednak nie poczucie wyższości, a wręcz przeciwnie. Tak to tłumaczę, bo umiem swoje lęki świetnie wytłumaczyć, a nawet próbuje je wyśmiać, ale nie umiem ich zabić (bez intensywnej, uzależniającej farmakologii), zatem czy da się do nich przyzwyczaić? O tym mam nadzieję, kiedyś w "Eskapalogii 3". Bardzo dużo dają tu natomiast elementy melodyczne, zwłaszcza chóralny piętrowny refren wykoncypowany i wykonany przez nasz nowy nabytek, czyli Basię Derlak (Chłopcy kontra Basia), która w żadnym razie nie jest tylko wokalistką, bo i współkomponuje i - jak będziecie mieli okazję się przekonać na żywo - jest najlepszą hypewoman na świecie. 

Po premierze krążka Afro Kolektyw ruszy w trasę koncertową, która obejmie sześć miast:

• 03.03 Pod Minogą, Poznań
• 04.03 After Ego, Szczecin
• 10.03 Rajzefiber, Katowice
• 11.03 Paon, Kraków
• 14.04 Hydrozagadka, Warszawa
• 23.04 Liverpool, Wrocław

Bartek "Woyak" Woynicz(nowamuzyka.pl, GaMa, Popkiller)

1. Undadasea - przerywniki między numerami "Da Groovement"

Same skity nie są na tym krążku wyodrębnione, a jedynie podoklejane do praktycznie każdego początku/końcówki numeru, a że kawałków jest kilkanaście to "przepalonych" gadek jest tu bez liku. W moim odczuciu są one równie ważne jak sam materiał, podbudowują wyluzowany klimat, zbliżają słuchacza do przesympatycznej ekipy. Co ciekawe taka ilość krótkich skitów nie zaburza "repeat value", a wręcz teksty pokroju "kradną banany from my bag" czy "rozmowa o kalendarzyku/poradniku ogrodniczym w stosunku do faz księżyca" zawsze, podkreślam zawsze prowokuje niewymuszony uśmiech. 

2. WWO - "Miedzynarodowa"

Zawarty w pigułce dokumentalny zapis ulicznej rzeczywistości przełomu wieków. Z początku ten skit wygląda jak nagranie na pocztę głosową, dopiero na końcu słychać, że Sokół przez półtora minuty po prostu słucha opowieści o przygodach swojej ekipy, sporo "śmiechu", tylko kucharza żal. 

3. Grammatik - "Południe"

Na debiucie Grammatika odnajdziemy aż siedem miniatur polepionych przez NOON-a ("Świt", "Południe" "Północ", a także "Pierwsze Dźwięki", "Pierwsze Słowa" oraz "Ostatnie Słowa" i "Ostatnie Dźwięki"). Tak liczne, ale też głęboko przemyślane i budujące klimat całości wykorzystanie ilustracyjnych skitów w hip-hopowej płycie do dziś jest czymś unikatowym. Niejako w bonusie po skończeniu ostatniego numeru dostajemy zapis z nagrywek w tym m.in. nieudane take'i, żarty lub zirytowanego przerywaniem Eldokę.

Marcin Flint (Raptus, Rap Backstage)

1. Afro Kolektyw – "Realizator"

Król wszystkich skitów, do dziś płaczę ze śmiechu, jak to słyszę. Doskonale pokazuje kompetencje studyjnych realizatorów to ponad 20 lat temu, a z drugiej strony to, jak twórcy hiphopowi byli w tych studiach traktowani.

2. Rasmentalism – "S.O.S. skit"

Codzienność nie do końca trzeźwego i nie do końca zmanierowanego rapera ze śpiącą dziewczyną w tle. Na deser Diset na featuringu bez featuringu i piękny follow-up do Fenomenu.

3. 2cztery7 – "Skit Głośny gra G-funk"

2cztery7 w pigułce. Niezapomniany ś.p. Pjus prosi o piszczałę, a Mesowi dwanaście sekund wystarczy, żeby pokazać, że rządzi. Jędrzej Dudek z P.Unity przypomniał mi o tym skicie, komplementując go ile wlezie, a to oznacza funkowy znak jakości.

Kuba Głogowski (Kuba Głogowski Talks)

1. Dj Volt - "Moi rodzice boją się mojej muzyki. Skit". Blokersi Soundtrack

Klimat filmu Blokersi i tamtych czasów w jednym skicie. 

2. WWO - "Biznesmeni Skit"

Uniwersalna prawda w skicie, ale też świetne oddanie klimatu albumu.

3.  donGURALesko & Matheo - "Szpadyzor night skit"

Na mixtape'ach tego duetu działo się wszystko i wszystko było przezabawne, zresztą dalej jest ta sama chemia, a takie zabawy jak w tym skicie to esencja "Inwazji Porywaczy Ciał". 

Filip Kalinowski (newonce)

1. Molesta Ewenement - "Skit (1)"

Skit otwierający "Ewenement", bo to warszawskie lata dziewięćdziesiąte w pigułce. Podbite czy też pod-beat-e emocjami nagranie terenowe ze stołecznych osiedli schyłku wieku.

2. PCP - "Północ", "Centrum" i "Południe" 

bo… Kuba O to jeden z najbardziej osobnych i - moim zdaniem - najwybitniejszych producentów na polskiej scenie bez względu na jej etap rozwoju, a te trzy krótkie formy to też rzeczy zupełnie wymykające się rapowym standardom (nie mówiąc już o standardach tego czasu). Na wskroś esencjonalne w swojej długości, miedzygatunkowe krótkie metraże, których warstwę wizualną każdy musi sobie sam wyobrazić.

3. Popek - "Skit"

Dwa skity telefoniczne z "Wyjętego spod prawa" Popka, bo zawsze miałem słabość do tego podwórkowego czarnego humoru bawiącego się zwykle czyimś kosztem, patologicznej wersji dziecięcych zabaw z telefonem do nieznajomego - "Halo? Czy to zoo? Nie? To dlaczego małpa przy telefonie?"

Bartek Biegun (Sajko)

1. Paktofonika - "Popatrz"

Prawdopodobnie nie będę jedynym, który wśród najlepszych skitów wymieniłby „Popatrz (uliczny reporaż z dworca)” z debiutanckiego albumu Paktofoniki. Hit Anny Jantar w beatboxowej interpretacji Sota wprowadza trochę oddechu w, przeważnie mrocznej, „Kinematografii”. Tym samym muszę się przyznać, że najmilej wspominam skity, które poznawałem, powiedzmy, we wczesnym gimnazjum, czyli raczej bekowe, dziś pewnie i lekko żenujące, muzyczne jazdy, będące luźnymi freestyle’ami albo parodiami utworów zgoła niepasujących do rapowego albumu.

2. GrubSon - "Kiedy Byłem"

Kolejną pozycją, jaką muszę wskazać będzie „Kiedy Byłem” z GrubSonowego „O.R.S.”. Utwór dużo mniej wyłamujący się z całego albumu, niż cover Sota, bo przecież GrubSon uwielbia zabawę w muzyce. Dla ówczesnego mnie — topowa pozycja z całego albumu.

3. Jan-rapowanie - "Chemia"

Z czasem skity przestały chyba być muzycznym rozluźnieniem, a zaczęły być albo kilkusekundowymi wstawkami z rozmową nagraną w studiu albo numerami, które z bliżej nieokreślonego powodu ktoś postanowił nazwać skitem. W tej drugiej kategorii bez dwóch zdań znajduje się „Chemia” Jana-Rapowanie. Statystyki Spotify mówią mi, że taki byle skit znalazł się blisko dwudziestki utworów włączanych przeze mnie najczęściej, odkąd założyłem tam konto. W staroszkolnym dla muzyki Janka stylu, rzucił krótką zwrotkę stanowiącą jakiś tam strumień świadomości, wyrzut emocji, Nocny dograł outro, no i mamy skit, któremu bliżej do bycia nazwanym najlepszym numerem na albumie, niźli zwykłym przerywnikiem.

Marcin Blind (FollowRAP)

Na wstępie zaznaczę, że w mojej ocenie mistrzem skitów na swoich albumach jest Redman. Każdy pomysł Reggie'ego bawi mnie niezmiennie i nigdy nie przełączam tych przerywników na albumach, pomimo że znam je na pamięć. Chyba każdy kto słyszał kolejne audycje radia WFDS, Jerry'ego Swingera lub sceny porwań w pełni się ze mną zgodzi. Red ma specyficzne oraz oryginalne poczucie humoru. Zresztą obejrzyjcie MTV Cribs z Redmanem, a zrozumiecie o czym piszę. Moje typy:

1. Popek - Skit 1 oraz 2.

Reprezentant Krakowa dał się poznać słuchaczom jako współtwórca składu Firma. Panowie przez wiele lat głosili skrajny uliczny nurt, gdzie nie było miejsca na żarty. Miało być sztywniutko jak na pogrzebie. Paweł musiał opuścić kraj, aby pokazać nam swoją drugą stronę. Rzucanie różowych rowerków dziecięcych na klipach, szkoła tańca, skaryfikacje, faceburger, dzień z Popkiem. Każdy chyba zna historię miłosną Abdula z Basią. Nagle okazało się, że w ciele nasterydowanego potwora mieszka niezły żartowniś.  Popek stał się gwiazdą internetu oraz symbolem dystansu do siebie. Jako pierwszy raper z naszej sceny wykorzystał YouTube w takiej skali. A wszystko zapoczątkowały dwa skity na "Wyjętym spod prawa". Historie w obydwu są bliźniacze. Popek z Pomidorem dzwonią do znajomych i ich wkręcają. Oczywiście wszystko podszyte jest gangsterskim scenariuszem oraz wykorzystaniem mrocznej przeszłości rozmówców. To właśnie tam pierwszy raz objawił nam się komik ukryty w raperze. Zdecydowanie warto wybrać się w całą podróż po twórczości Raka z czasów jego pobytu w Anglii.

2. Pih - "To tylko skit"

Adam słynie ze swojej wybitnej liryki. Potrafi w niezwykle obrazowy sposób przedstawić każdą historię. Mamy wręcz uczucie obcowania w jednym pomieszczeniu z naszym narratorem. Jednym z pierwszych przykładów tej umiejętności MC jest opisywany przede mnie utwór. Jesteśmy świadkami sceny dziejącej się w autobusie. Na jednym z przystanków wsiada pijana kobieta wracająca z imprezy. Nasz narrator wypowiada się o niej w ordynarny sposób. Dziewczyna zostaje zrównana z rynsztokiem, a my dowiadujemy się, że nigdy nie będzie kimś. Czemu ten skit trafił na moją listę? Ponieważ cudownie obrazuje jak wiele w punkcie widzenia zmienia punkt siedzenia. Sam Adam później w swojej karierze miał wiele przykrych incydentów z alkoholem. Przypomnę tylko jego słynny występ na Hip Hop Kemp, oraz hasło "To nie jest hip hop" podczas koncertu Quebonafide. Żeby jednak nie było Adam, że na Twojej historii zarobię - to tylko skit.

3. Kosi - "Beastie Boys Skit"

Tu już wjeżdża pełna prywata. Kocham Beastie Boys! Wychowałem się na ich muzyce, dzięki niej złapałem za deskorolkę i to ona uczyła mnie pojmowania skilli w rapie. Trzech białych MC żydowskiego pochodzenia na zawsze udowodniło, że biali potrafią rapować i mogą stanowić wzór do naśladowania. Przy okazji grupa wybitnie łączyła gatunki muzyczne, nigdy nie pozwalając słuchaczowi na nudę. Jeżeli drogi czytelniku nie znasz twórczości, opisywanego tria czym prędzej proszę nadrób zaległości. A sam opisywany skit jest kwintesencją stylu BB. Świetny bujający bit, który porywa do działania. Mamy tu ogrom przesterów w bicie oraz wokalu, tak charakterystycznych dla Mike'a D, King Ad-Rocka oraz MCA. Usłyszymy również breaki autorstwa Dj-a Falcon1, stanowiące hołd dla wybitnych turntablistów współtworzących grupę z Nowego Jorku.

Bartosz Boruciak (Bartosz Boruciak TV, Na Rapie Radio WNET)

1. Peja Slums Attack - "Dla Frajerstwa" / Peja Slums Attack feat. Magiera - "Dla Rycha"

Piękna historia zapisana w skitach. W "Dla Frajerstwa" wykorzystano fragment filmu "Chłopaki nie płaczą", w którym Fred, postać grana przez Cezarego Pazurę, tłumaczy swojemu kompanowi Grusze w dużym skrócie na czym polega reinkarnacja. I przewiduje, że po śmierci zostanie kaczką. Dwadzieścia lat później w skicie  "Dla Rycha" Cezary Pazura w dobitny sposób podkreśla, że Ryszard bez wątpienia wyszedł na ludzi i jest to oczywiste. I historia zatacza koło.

2. Ski Skład - "Wspólne Zadanie"

Nie wyszczególnioniam konkretnego skitu, gdyż krążek jest wypełniony komunikatami nagranymi na automatyczną sekretarkę Rycha, oczywiście na bitach Poznaniaka. A kto się tam nie nagrywał, lista jest imponująca. Warto wymienić Ostrego, Bilona, Fusznika czy Krzysztofa Kozaka w stanie wskazującym. Za rok mija 20-lecie pierwszej i jedynej płyty Ski Składu. Może czas na reaktywację?

3. OSTR - "Zrób sobie wolne"

Luźna nawijka o prozie życia, a dokładniej o konsumpcji substancji psychoaktywnych. No cóż, nie masz na piwo, to pogadajmy o narkotykach, a potem to nagraj. O właśnie się nagrało...

Dawid Bartkowski (goodkid.pl, Polish Hip-Hop Festival)

Nie jestem przesadnie wielkim fanem skitów. Te najczęściej są dla mnie krótką formą, która musi uzupełnić tracklistę, ale są wyjątki, bez których nie wyobrażam sobie całości. Chciałbym postawić na dwa intra Peji - "Dla ludzi - skit" i "Popierdoleni bo robią HIP HOP" - które są moimi ulubionymi kilkudziesięciosekundowymi dziełami w polskim rapie, ale skoro ma być skit to niech będzie.

1. Liroy - "Minister Edukacji (& Jego Cząstka Yakgdybyzkąd Inąd)"

Co tu się dzieje! Urywki z wywiadów, młodzież i narkotyki, a także Janusz Korwin-Mikke z klasyczną manierą uderzenia w rządzących. To wszystko na podkładzie z feelingiem DJ-a Muggsa w kieleckim wydaniu z czasów, kiedy mało kto sobie zdawał sprawę z hip-hopowej powagi sytuacji. A temat tego krótkiego numeru okazał się trochę rechotem historii ze względu na polityczną karierę tego pioniera.

2. Belmondawg - "Popp Deep (skit)"

Playa haters, gonitwa za chlebem, piekło na ziemi, czyli krystalicznie czysta nawijka Belmondziaka, esencja post mixtape'owego stylu. Bez wygłupów i wynaturzeń w postaci gówna płynącego akweduktem. Do tego obłędny podkład Expo 2000, który zamyka w 36 sekund mantrę Młodego G.

3. Molesta Ewenement - "Skit (1)"

Trochę nie rozumiem stawiania przez wielu "Skandalu" nad "Ewenementem", ale okej, niech będzie. Drugi album Warszawiaków jest jeszcze bardziej hardcorowy, a zapach gibonów miesza się tu z odorem z ciemnych przejść i klatek, z których ktoś wyciągnął żarówkę, by szybciej skroić komuś zegarek. To właśnie tutaj podwórkowe "Nie prowokuj" i refleksyjne "Wady ludzkie" są przecięte przez instrumentalny "Skit", w którym Vienio zapatruje się na noonowe bębny. I wychodzi mu to naprawdę nieźle.

Bonusowo: Łona - "Rozterki młodego rapera"

Szczeciński MC, fan wschodnioniemieckiej motoryzacji i typek, który w chłodniejsze dni równie często co o kawie myśli o kaloryferach, zawsze nagrywał tracki, które były aktualne w swoim wydźwięku. Nie inaczej jest z powtarzaną przez kilkadziesiąt sekund frazą, która jak mało który numer idealnie opisuje wielu współczesnych sezonowych adeptów jednego z elementów hip-hopu.

Krystian Krupiński (Popkiller)

1. Pięć Dwa Dębiec - "Pow Pow"

Każdy, kto w tamtych czasach wychowywał się na polskim rapie, obok bojowych osiedlowych okrzyków z „Policyjne I” oraz „II” musiał na „P-Ń VI” zauważyć też inne zabawne przerywniki, jak np. oba „Incydenty” czy „Piekło”. Ja najbardziej lubię „Pow Pow”, czyli ten całkiem przyjemny, nastrajający pozornie melancholijnie instrumental, który uzyskuje jednak zupełnie inny wydźwięk, kiedy wyłania się fragment innego „virala” tamtych czasów, czyli czytanej przez Daniela Olbrychskiego tzw. XIII Księgi „Pana Tadeusza”. Rzeczony skit od 55:00.

2. Pezet/Noon - "Cepelia"

Obok „A mieliśmy być poważni” jedyny zabawny, a wręcz głupkowaty akcent na „Muzyce Poważnej”. Przy historii Pawła o jego pomyśle na refren parsknięcie śmiechem gwarantowane. No i to bułgarskie disco – trzeba przyznać, że Noon ma wyjątkową rękę do wynajdywania muzycznych perełek.

3. Eldo - "Noc"

To skit z rodzaju normalnych kawałków, tyle że krótkich. Tekst Leszka może niespecjalnie się wyróżnia (takie imprezowo-bboyingowe migawki z wieczoru wczorajszego), ale za to jest klimatyczny bit Flamastra, no i miły akcencik na koniec w postaci fragmentu „The Hiatus” Diamonda D. Czyli Eldo w pełnej krasie – nie tylko jako raper, ale także nauczyciel muzyki.

Sentymentalnie się zrobiło. Niemal łzy w oczach widzę.

Tak miało być. Odczuwamy wielką ulgę i to są raczej łzy radości niż smutku.

Łzy radości, gdyż możecie się już ostatecznie pożegnać z pewnym materiałem?

Tak, nie ukrywam, że chodzi głównie o ten hip-hopowy. Nie będzie już nam "wisiał u dupy".

Sądząc po waszych minach podczas koncertu, odnoszę wrażenie, że byliście zawiedzeni, że najlepsze reakcje zbierały stare numery z "Płyty pilśniowej". 

Absolutnie nie. Nie zwracamy większej uwagi na reakcje, tylko gramy jak najlepiej to, co mamy do zagrania. Moim zdaniem najlepiej dzisiaj wyszło i najlepiej zostało przyjęte wykonanie utworu „Najgorsza sobota w życiu”, ale czy ty to potwierdzisz, czy temu zaprzeczysz, to ja mam, wybacz, serdecznie w dupie.

(śmiech) Dziękuję bardzo. Pisałem też recenzję waszego ostatniego albumu, więc za taki odbiór jestem bardzo wdzięczny.

Nie może być już inaczej. Musimy przyjąć obronną postawę, bo widzimy, że ludzie jakoś nie bardzo kumają tę ostatnią płytę.

Jak myślisz, dlaczego?

Słuchaj, gdybym wiedział, to by mnie tutaj nie było. Nie miałbym też na koncie sześciuset złotych, tylko znacznie więcej, i ogólnie byłbym kimś mądrzejszym, większym, wspanialszym. Niestety uważałem, że ta płyta, którą zaproponowaliśmy, jest czymś, co powinniśmy zaprezentować światu. Świat nie docenił.

To, co mnie zaskoczyło - chociaż teoretycznie nie powinno, znając waszą dyskografię - to przekrój publiki, jaka przychodzi na wasze koncerty. To niesamowite - od małych dzieci przychodzących po autografy, po naprute, hip-hopowe mordy.

Zdecydowanie wolę małe dzieci, ale bez skojarzeń (śmiech). Wolę te niewinne oczka, które patrzą na mnie i nie wiedzą właściwie kim ja jestem, ale tatuś kazał im iść po autograf, bo sam się wstydzi. I ja się nie dziwię, też bym się wstydził i również posłałbym dziecko, mówiąc: "Idź za zapachem spirytusu do tego pana i poproś go o autograf".

Pomyślałem o tym, że kiedyś zapraszaliście całkiem sporo raperów raperów na swoje płyty. Ty także częściej udzielałeś się u innych.

O Boże! Jakież to było fantastyczne!

(śmiech) Wystarczy tylko wymienić klasyczną zwrotkę w "Zrób to sam" u Tymona.

FENOMENALNA. Genialna absolutnie, to jest mój szczyt.

Stary, ja TOP 3 wszech czasów widzę tak: 1. Biggie, 2. Tupac, 3. Twoja zwrotka w "Zrób to Sam". Zgadzasz się z tym, prawda?

Pomyślmy, kto jeszcze mógłby być ewentualnie na liście. Kendrick Lamar?

Absolutnie nie! Jebać Kendricka Lamara.

Słusznie, przecież w starciu „The Blacker The Berry” kontra „Zrób to sam” wynik jest oczywisty. Ten pierwszy się kurczy i wypierdala prosto do morza. Oczywiście się z tobą zgadzam, ale uważam, że zbyt nisko postawiłeś tę poprzeczkę. Powiedziałeś, że Biggie, Tupac i „Zrób to sam”. Ja uważam, że Biggie, „Zrób to sam” i dopiero potem Tupac.

Ewentualnie możemy rozbudować ranking, by zmieściło się w nim więcej gatunków muzycznych. Jeszcze jakoś Chopina i Mozarta byśmy wcisnęli.

Masz rację! (śmiech) Najpierw "Zrób to sam" potem Biggie i Chopin. Doskonałe.

Ale pytam o to, ponieważ w którymś momencie zrezygnowaliście z zapraszania raperów na rzecz muzyków, czasami zresztą nietypowych, takich jak Filip Jaślar. 

Filip Jaślar po prostu genialnie gra na skrzypcach. My potrzebowaliśmy skrzypka, który ugra dość skomplikowane partie. Filip był pod ręką.

Pod ręką mieliście pewnie też Adama Ostrowskiego, kolejnego wybitnego skrzypka.

Nie wiem kto to jest.

O.S.T.R.

Aha. (śmiech) Wierz mi, że Adam Ostrowski by tego nie ugrał.

Śmiem myśleć, że możesz mieć rację.

No kurwa, nie ugrałby. To znaczy mało kto ugrałby to czysto, a wtedy ceniliśmy czystość.

Na zaproszenie Filipa patrzyłem pod tym kątem, że on – podobnie jak jego kompani z grupy MoCarta - jest świetnym muzykiem, a jednak wszyscy widzą w nich tylko muzyczny kabaret. Tak samo jak i wy jesteście często utożsamiani z rapowym kabaretem i dopiero po pewnym czasie zaczęliście zrywać z tą łatką.

Smutne jest dla mnie to, co mówisz, ponieważ odnoszę takie samo wrażenie. Ciągle jesteśmy odbierani jako kabaret i być może dlatego kończymy działalność pod tą nazwą.

No właśnie, jak to jest z nazwą? Bo wydaje mi się, że będziecie wciąż tworzyć, być może w bardzo podobnym, albo nawet w takim samym składzie, ale zamkniecie rozdział pod tytułem Afro Kolektyw, żeby fani już się nie łudzili, że wrócicie do "Kokosów", podczas gdy was interesuje coś innego.

Zdecydowanie zmiana akordu z d-moll na b-dur i z powrotem to nie jest to, co nam się marzy - niezależnie od tego jak to jest oprawione. Chcielibyśmy odkrywać nowe rzeczy dla nas i dla naszych słuchaczy, iść do przodu. Ale mam wrażenie, że ta nazwa nas hamuje. I nawet gdybyśmy temu przeczyli, to ona cały czas tam jest. Na przykład gdy na facebooku ktoś pisze "Afro to był, kurwa, dobry, ale na 'Płycie Pilśniowej'", albo jeszcze inne gówno. Dosyć tego, ja pierdolę! Mieliśmy wtedy, Boże kochany, po dwadzieścia lat.

Łona do tej pory próbuje zerwać z łatką wiecznego optymisty. A przypomnijmy, że tylko jedna jego płyta była w gruncie rzeczy wesoła.

Nawet na tej płycie, o której mówisz, wskazałbym jedynie jakieś trzy kawałki, które by zasługiwały na taką etykietkę, śmiech Łony jest często gorzki i wbrew. Współczuję Adamowi. Współczuję każdemu, kto próbuje robić muzykę. Zrobisz jeden numer o sraniu i już jesteś koprofagiem. A potem próbujesz zawrzeć w numerach filozofię, piszesz głębokie rzeczy, wiersze. Przypuśćmy, że jesteś lepszy niż Miłosz, lepszy niż Herbert, ale nie - ty jesteś gościem od sraki.

Jak mówi klasyk: możesz wybudować tysiąc mostów, ale jeżeli obciągniesz jednego fiuta, to już w tym momencie nie jesteś budowniczym mostów, tylko lachociągiem. 

(śmiech) Wspaniałe, dokładnie to mam na myśli.

Wróćmy do zmiany waszego sztandaru. Podobno całość rozbije się na dwa zespoły.

Nie do końca. To się rozbije na zespół grający zwarte, singlowe piosenki i mój solowy projekt. To solo będzie ohydne. Naprawdę wszystkim, którzy liczą na to, że Afrojax wróci do rapowania, chciałem powiedzieć: "Chuj wam w dupę! Bardzo wielki chuj w waszą cienką, smutną dupę”. Bo nie wiedzą, co mówią.

Kiedy cię widziałem ostatnio, miałeś krótkie włosy i gołą klatę. Mówię o Hot16challenge. Co cię skusiło, by wziąć udział w czymś, czym - wydawać by się mogło – gardzisz?

Ale ja wcale nie gardzę rapem. Ja gardzę chujowym rapem. A tak się składa, że ostatnio dociera do mnie głównie chujowy rap. Przeważnie polski.

To ciekawe. Bo zauważyłem, że na koncertach lubicie wplatać te „chujowizny” z muzycznego światka do waszego repertuaru. Kiedyś Stachursky, teraz "I'm in love with the Coco", który bardzo ładnie skomponował się z "Czytaj z ruchu moich ust".

Michał [Szturomski - przyp. red.] mnie zmusił bym to zrobił. I tak myślę, że to wyszło lepiej niż Edowi Sheeranowi. Ed Sheeran ssie chuja. Tak powiedział Noel Gallagher i ja się z nim całkowicie zgadzam.

To mnie totalnie zaskoczyło, bo miałem wrażenie, że jesteś odcięty od rapu i się nie nim nie interesujesz, a widzę, że ty wiesz, co w trawie piszczy.

Ja się nie interesuję kiepskim rapem, a większość bym tak niestety zakwalifikował. Ale docierają do mnie też wspaniałe rzeczy i nawet nie będę próbował z nimi konkurować, ponieważ moja płyta solowa będzie zrobiona wyłącznie po to, żeby wszyscy po prostu się zrzygali. To będzie płyta o robieniu lachy i żarciu gówna. Wyłącznie. Ale naprawdę WYŁĄCZNIE. Nie ma innego tematu (śmiech). 

To będzie w stu procentach solowy projekt? Nie przewidujesz żadnych raperów gościnnie?

Żadnych. Może zaproszę bitmejkerów, ale chwilowo jestem samowystarczalny.

No właśnie! Cholera, dawno ciebie nie słyszałem na hip-hopowych bitach. Ostatnio chyba z Łoną w "Rzuć to!" na podkładzie Webbera.

A ja robię bity cały czas. Przecież miałem swój projekt „Nonsense & Absurd”, gdzie wypuściłem nieco bitów mniej lub bardziej elektronicznie hip-hopowych. Ale teraz, kiedy robię swoją własną płytę, która cała jest - jeszcze raz powtarzam - o robieniu lachy i żarciu gówna, to bity muszą odpowiadać warstwie tekstowej.

Rozumiem, że posamplujesz jakieś odgłosy gastryczne.

Ja ci przybliżę jak powstawał bit do pierwszego kawałka z płyty, który nazywa się "Całujmy krzyż Jezuska". Bit powstawał następująco: wziąłem moduł z Amigi, spowolniłem go czterokrotnie, dołożyłem do tego bit własnej koncepcji, po czym wysamplowałem głos pewnego dziennikarza z Trójki radiowej (śmiech) który mówił sylabę WNO.

(śmiech) to będzie singiel jak rozumiem.

Tę sylabę WNO przyspieszyłem dwukrotnie i ułożyłem z niej melodię w programie Celemony Melodyne, który ukradłem z ruskiego forum. I słuchaj... Stay tuned (śmiech).

Z taką zapowiedzią nie mogą się doczekać.

Mój cel nie został zatem osiągnięty... Nie czekaj na to. Proszę! (śmiech)

Boję się zapytać o ewentualne teledyski. Musiałyby być fascynujące.

Na początku planowałem stworzyć taki minimalistyczny klip, ponieważ minimalizm i skromność przekazu to jest to, co mnie teraz pociąga. Skromność i bezpośredniość. Kupiłem okulary! NAKLEIŁEM OCZY!

Współczuję czytelnikom wywiadu (śmiech)

Najważniejsze, że dobrze się bawimy. Narysowałem oczy na papierze samoprzylepnym, nakleiłem je na szkła. I nakręciłem teledysk.

Jaki tytuł będzie nosić płyta?

„Lorem Ipsum”.

To po łacinie?

Tak. Jak tworzysz stronę internetową lub bloga to wpychasz to zdanie żeby zapchać miejsce. Dzięki temu wiesz jak będzie prezentował się szablon, chociaż sam tekst nie ma sensu.

Przez te wszystkie lata po szyldem Afro Kolektywu robiliście przeróżne rzeczy, każda płyta była inna. Co najlepiej wspominacie przez ten czas?

Najlepiej chyba wspominam sesję nagraniową ostatniej płyty...

Zrobiona była na setkę.

Tak. W cztery dni, przy czym nagrania trwały trzy. To było coś tak konkretnego i bezpośredniego... Nie wiedziałem, że potrafimy tak zebrać się w sześciu w kółku i w ciągu pół godziny nagrać 4 take'i numeru, które potem są do wzięcia, i z tego powstaje płyta... Już nie mówiąc o tym, że ten materiał ostatni - chociaż, kurwa, w ogóle niedoceniony - jest dla mnie czymś strasznie drogim. Nie wiem czy kiedykolwiek uda mi się to przebić, czy kiedykolwiek zdobędę się na wypowiedź bardziej szczerą, bezpośrednią i artystyczną; sięgającą do totalnego dna, jakie w sobie posiadam. Starałem się jednocześnie ubrać całość w takie słowa, żeby była strawna jako piosenki. Bo każdy może powiedzieć "Kurwa, źle się czuję! Zesrałem się w pory! Chuj mi stoi i nie mam kogo ruchać!", ale to jest literacko słabe. A ja próbowałem to wszystko tak... transmogryfikować? (śmiech) żeby były z tego piosenki poetyckie.

Będę miał problem z zapisaniem, ale wygoogluję.

Ale powiem ci więcej – sumując, płyta "46 minut Sodomy" również jest o robieniu lachy i żarciu gówna, tylko że tego kompletnie nie słychać.

To tak jak z numerem "Czasem pada śnieg w styczniu", który jest bardzo subtelny. Przyznam, że początkowo również nie mogłem się do niego przekonać. Dopiero gdy trochę zastanowiłem się nad nim, poczytałem wywiady, zrozumiałem o czym on tak naprawdę jest i jak wiele trudu wymagało napisanie tego tekstu w taki, a nie inny sposób.

…żeby moja dziewczyna go nie zrozumiała. Ja nie uważam, żeby to był mój najlepszy tekst, niemniej temat jest naprawdę ciekawy. Nie wiem czy ktoś pisał wcześniej o tym, że nie chce mu się ruchać – a o tym jest ten utwór, o drastycznym spadku libido. To jest dziwne i bolesne zjawisko.

Mam wrażenie, że po pierwszych reakcjach na ten utwór, którym daleko było od przychylnych, gdy zdecydowaliście się nagrać go jeszcze raz w wersji pilśniowej, byłeś strasznie wkurwiony i zrobiłeś go na odpierdol.

Słuchaj, ja wkurwiony nie byłem, przywykłem wcześniej. Wkurwiony był Remek Zawadzki. Mówił: "Kurwa, co za chuje! Oni nic nie rozumieją. Zróbmy tak, żeby do tych pustych łbów trafić! Weź to napisz jakbyś to pisał 10 lat temu. Ja zrobię taki chujowy bit lo-fi, zajmie mi to pięć minut.” I prawie tak było. Kwadrans powstawał bit, godzinę - tekst i pięć minut go nagrywałem.

Najwyraźniej prowokacja się udała, skoro pierwsze komentarze mówiły mniej więcej: "no w końcu tak, jak powinno być!".

To było przerażające. Nagraliśmy płytę, która stanowi krok naprzód, ale nie! Teraz mamy pajacować i żartować sobie z was. Wsadzamy żołądź do paszczy, a wy jeszcze się z tego cieszycie. Zajebiście, tylko iść się utopić.

Nie myślałeś o tym, że sukces waszej pierwszej płyty i takiego „Czytaj z ruchu moich ust”, wyniknął z tego, że po prostu trafiliście w target, który identyfikował się z podmiotem lirycznym? Nerdy i chude, brytyjskie pedały, którymi pomiatano w szkołach, osoby nigdzie nie pasujące. To wyjaśniałoby również tych freaków, przychodzących na wasze koncerty. Bawiąc się razem przy waszej muzyce nie czują się outsiderami.

Tyle, że ten numer nie jest prawdą, to czyste konfabulacje. Pierwszą konfabulacją jest to, że słuchałem od dzieciństwa czarnej muzyki. To było wówczas niemożliwe, słuchałem Pet Shop Boys a nie Funkadelic. Drugą konfabulacją jest to, że byłem gnębiony w szkole. To raczej ja bywałem katem, czego teraz się wstydzę; kazałem zabierać leszczom kloce z kibla i wyrzucać je do kosza i tak dalej. Wtedy już nie słuchałem Pet Shop Boys, tylko grunge, punka i metalu. I dopiero POTEM zacząłem słuchać rapu, co pierwotnie w powszechnej opinii faktycznie było równoznaczne z: „jestem szmatą, zgnójcie mnie, bo słucham chujowej muzyki, której nikt nie rozumie”. Ale to też nie trwało długo, bo szybko rap stał się czymś innym, modnym, nawet jeśli niezrozumiałym, i zamiast wstydu zacząłem odczuwać głupią dumę. Tekst napisałem gdy siedziałem w Bibliotece Narodowej i usiłowałem skończyć pracę magisterską. W głowie grały mi fujarki tony! Była to fujarka Tupaca! (śmiech) Usiłowałem jakoś to uczucie przekuć w słowa: „Czemu siedzę w jakimś zakurzonym, jebanym archiwum z tymi ludźmi, którzy nie zwracają na mnie najmniejszej uwagi?! A przecież jestem dobrym raperem. Jestem świetnym raperem, najlepszym, kurwa, w Polsce! Słucham Funkadelic, George'a Clintona, czy wam to coś, kurwa, mówi?!” Miałem to wszystko wówczas w duchu. Tak powstał utwór "Kokos". A teraz myślicie, że to jest utwór o mnie, ale to jest mój błąd, że go nagrałem. Sam sobie strzeliłem gola.

Rozmawiał: Piotr "Northim Kismajes" Zdziarstek

Oto wiadomość wystosowana przez grupę:

"chyba czas na parę objaśnień:
- Afro Kolektyw definitywnie kończy działalność
- nie podajemy powodów, bo nie są dostatecznie drastyczne :(
- dziękujemy Wam za wszystkie wspólne przeżycia :*
- ośmiokoncertowa trasa, która zaczyna się w marcu, a kończy w kwietniu, będzie afrokolektywnie zamykającą i w związku z tym zagramy materiał trochę przekrojowy, to znaczy sięgniemy nawet do pilśniowej; szczegóły wkrótce
- ostatni clip Afro prawdopodobnie powstanie do "Ochroniarzem być", zobaczymy (oby)
dobra, a teraz najważniejsze:
- nie kończymy z muzyką, wręcz przeciwnie, NA GRUZACH Afro powstaje nowy zespół, który ma już napisane sporo zajebistego materiału, zdecydowanie piosenkowego; debiut jeszcze w tym roku!
- ponadto Legendarny Afrojax, także w tym roku i właśnie pod takim szyldem, zamierza nagrać i wydać solową płytę rapową; bardzo odrażającą i niecenzuralną, "Gang Albanii to przy tym będzie łaskotanie pióreczkiem po buzi", więc ciekawe, kto mu to wyda ;) "

Ciekawi? Bo my tak. Naszą recenzję ostatniej płyty Afro Kolektywu przeczytacie tutaj.

"Album „46 minut Sodomy” to najszczersza, i jak się okazuje ostatnia wypowiedź artystyczna formacji kierowanej przez Afrojaxa. Wiosenną trasą muzycy zamykają działalność zespołu w jego dotychczasowej odsłonie – będą to ostatnie koncerty składu pod nazwą Afro Kolektyw" - czytamy w informacji o trasie.

Z tym pożegnalnym materiałem zespół zawita do 8 miast Polski. W repertuarze nie zabraknie też największych przebojów z poprzednich 4 płyt.

"Tryptyk z pijaństwa, rozpaczy i poezji – tak można określić ,,46 minut Sodomy”. Album nagrany w ciągu trzech dni w Gdańsku, na setkę, na 24-ścieżkowy magnetofon z poprzedniej epoki, w kilku zaledwie podejściach. <Są to piosenki wyrażające stan ducha człowieka, który pewnego dnia orientuje się, że „kim jest, kim być mógłby i kim chciałby być – to trzy różne osoby>– mówi Michał ‘Afrojax’ Hoffmann i deklaruje, że nigdy nie pisał lepszych tekstów i raczej już nie napisze. Jego rozpaczliwym słowom towarzyszą kameralne, po części improwizowane brzmienia gitary akustycznej, wibrafonu czy rhodesa. Prawda płynąca z tej płyty nie jest kolorowa i słodka, jest szorstką opowieścią w oparach alkoholu zawartą na 12 utworach" - czytamy w informacji prasowej.

Pozostaje czekać na więcej szczegółów - czy to całkowity koniec działalności czy może jedynie zmiana szyldu związana ze zmianą muzycznej stylistyki? Czas pokaże.

Naszą recenzję ostatniej płyty zespołu przeczytacie tutaj.